در برخی مواقع وقتی کارفرما می‌خواهد نیرو استخدام کند برای ضمانت و ادامه همکاری از او سفته یا چک دریافت می‌کند. این کار به طور معمول اشکالی ندارد و غیر قانونی نیست ولی ممکن است پس از سالها کار کردن، کارگر مایل به استعفا از کار خود و قطع هم کاری با کارفرما باشد. در این مواقع و به دلایل مختلف ممکن است کارگر در گرفتن سفته از کارفرما با مشکل روبه رو شود. برخی از افراد پس از تمام شدن قرارداد کاری ممکن است برای استرداد سفته با کارفرما به مشکل بر بخورند. پس از پایان قرارداد کارفرما باید طبق قانون اقدام به بازگرداندن سفته به کارگر کند ولی در بعضی مواقع کارفرما از این کار سر باز می‌زند و از سفته به عنوان یک اهرم فشار برای تهدید کارگر استفاده می‌کند که این کار نوعی خیانت در امانت حساب شده و کارگر می‌تواند از کارفرما شکایت کند. در زیر به برخی از مهمترین موارد شکایت از کارفرما بابت سفته مانند مراحل شکایت، مدارک مورد نیاز و مدت زمان شکایت اشاره می‌کنیم.
آیا دریافت سفته یا چک از طرف کارفرما قانونی است؟
دریافت چک یا سفته از کارگر از طرف کارفرما رویه‌ای معمولی در بسیاری از روابط کاری است اما برخی از افراد ممکن است سوال کنند که آیا این کار قانونی است یا خیر؟ قبل از هرگونه شکایت از کارفرما بابت سفته یا چک باید بدانید که اگر گرفتن سفته از کارگر صرفاً بابت حسن انجام کار باشد عمل کاملاً قانونی بوده و مشکلی ندارد. به منظور بهبود روابط کار و پیشگیری از مشکلات احتمالی کارفرمایان می‌توانند از نیروی خود سفته دریافت کنند و در حالت عادی این کار منع قانونی ندارد. در صورتی که اطمینان پیدا کردید کارفرما به منظور حسن انجام کار از شما سفته می‌خواهد این کار کاملا قانونی بوده و اشکالی ندارد ولی اگر متوجه شدید کارفرما هدف دیگری داشته از ارائه هرگونه ضمانت مانند سفته به کارفرما خودداری نمایید.
قوانین تنظیم سفته برای قراردادهای کاری
در مورد تنظیم سفت برای قراردادهای کاری قوانین مختلفی وجود دارد که اگر طرفین مخصوصاً کارگران از آن آگاه باشند مشکلاتی مانند شکایت از کارفرما بابت سفته به وجود نمی‌آید بیشتر مواقع شکایت از کارفرما بابت گرفتن سفته به این دلیل به وجود می‌آید که طرفین از قوانین تنظیم سفته آگاهی ندارند، از برخی مهمترین این قوانین می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- شماره ثبت و مشخصات مهم سفته باید روی قرارداد ذکر شود.
- حتما علت صدور سفته را در قرارداد بنویسید.
- سفته نباید تاریخ داشته باشد و باید روی آن عبارت (سبب حسن اجرای کار) نوشته شده باشد.
- نام شرکت یا فرد طرف قرارداد در بخش گیرنده ثبت شود.
- کارمند یا کارگر باید یک نسخه کپی از سفته تهیه کرده و کارفرما آن را امضا کند.
قبل از تنظیم سند حتما به موارد بالا توجه کنید و با وقت تمام آنها را انجام دهید تا کارفرما نتواند از برگرداندن سفته خودداری کند.
کارفرما چه زمانی باید سفته کارگر را به او پس دهد؟
به منظور ارائه مدارک ضمانتی در حین انجام کار بسیاری از کارفرمایان از کارگر خود سفته دریافت می‌کنند، همان طور که گفته شد این مدرک تنها برای حسن انجام کار است و کارفرما موظف است پس از پایان قرارداد کار یا پس از استعفای کارگر، سفته را به او بازگرداند و در صورت خودداری کارفرما از پس دادن سفته، این فرد مجرم شناخته می‌شود و کارگر می‌تواند از او شکایت کند. شکایت از کارفرما بابت سفته ضمانت فقط زمانی درست است که کارفرما از استرداد سفته به کارگر امتناع کند در این صورت این کار مصداق جرم در قانون کشور شناخته می‌شود.
مراحل شکایت از کارفرما بابت سفته
در برخی مواقع نیاز به شکایت از کارفرما بابت سفته است، شما با اطلاع از قوانین شکایت می‌توانید در کمترین زمان سفته خود را از کارفرما پس گرفته و از ایجاد مشکلات بعدی جلوگیری کنید. برای شکایت از کارفرما بابت سفته ضمانت شما باید در ابتدا دادخواست استرداد سفته را با شواهد و ادله کافی به دادسرا تقدیم کنید، شواهد و ادله مورد نیاز جهت پس گرفتن سفته شامل رسید یا کپی سفته و دونفر شاهد و ناظر است.
دقت داشته باشید مدارکی که برای پس گرفتن سفته به مراجع قانونی می‌دهید از اهمیت زیادی برخوردار است و قبل از آن باید از صحت تمام آنها مطمئن باشید تا در مراحل پس گرفتن سفته با مشکل روبرو نشوید؛ برای تنظیم دادخواست مرتبط با پس گرفتن سفته شما باید تمام مقررات قانون آیین دادرسی مدنی را رعایت کرده و از آنها اطلاع داشته باشید.
مواردی مانند مشخصات کارگر و کارفرما و تعیین دقیق خواسته باید در ستون‌های مربوطه به درستی و به وضوح نوشته شوند. از برخی مهمترین مواردی که شما هنگام تنظیم دادخواست شکایت از کارفرما بابت سفته باید به آن توجه داشته باشید، نوشتن اطلاعات صحیح و درست طرفین دعوا به منظور جلوگیری از رد درخواست است، این اطلاعات شامل مواردی مانند نام و نام خانوادگی، نام پدر، شغل و محل اقامت است که باید آنها را با دقت و به طور صحیح ذکر کنید.
مدت زمان مورد نیاز شکایت از کارفرما بابت سفته چقدر است؟
ممکن است برخی از افراد سوال کنند مدت زمان مورد نیاز برای شکایت از کارفرما بابت سفته چقدر است؟ بهتر است بدانید این پروسه به دلیل داشتن مراحل متعدد کمی زمان بر است و با توجه به این موضوع که شکایت در چه مرحله دادگاه و دادسرا انجام می‌شود، مدت زمان متفاوتی نیاز دارد. به طور کلی تخمین زمان شروع و خاتمه شکایت از کارفرما بابت سفته ضمانت قابل پیش بینی نیست و نمی‌توانیم مدت زمان مشخصی برای آن در نظر بگیریم.
در برخی مواقع اگر کارگر تمام مدارک کامل و بدون نقص را تقدیم دادسرا کند این موضوع می‌تواند سبب شود تا پروسه و مدت زمان کمتری برای رسیدگی به شکایت مورد نیاز باشد در صورتی که کارگر شواهدی برای اثبات حرف های خود نداشته باشد این کار نیاز به زمان طولانی تری دارد. باتجربه بودن فرد و کمک گرفتن از یک وکیل ماهر می‌تواند مدت زمان این پروسه را کاهش داده و باعث شود تا کارگردان زودتر به حق قانونی خود دست پیدا کنند.
محل شکایت از کارفرما بابت سفته
برای شکایت از کارفرما بابت سفته فرد شاکی باید به اداره کار و تعاون و رفاه همگانی مراجعه کند، در شهرهای بزرگ اداره کار در مناطق مختلفی وجود دارد که متقاضی شکایت باید به نزدیک ترین اداره کار منطقه مراجعه کرده و نسبت به شکایت از کارفرما بابت گرفتن سفته اقدام کند. در صورتی که کارفرما از دادن سفته خودداری کند فرد باید به دفتر خدمات الکترونیک قضایی رفته و درخواست خود را برای شکایت از کارفرما بابت گرفتن سفته تنظیم کند.
مجازات کارفرما بابت سوءاستفاده از سفته
در صورت هرگونه سوء استفاده کارفرما از سفته کارگر، این کار خیانت در امانت حساب می‌شود و مجازات‌های مختلفی در پی دارد. طبق ماده ۶۷۴ قانون مجازات اسلامی در این مواقع کارفرما برای خیانت در امانتی که انجام داده است به شش ماه تا سه سال حبس محکوم می‌شود. هرگونه سوء استفاده از سفته توسط کارفرما اقدامی مجرمانه و خائنانه به حساب می‌آید و به عنوان خیانت در امانت شناخته می‌شود.
در این مواقع اگر کارگر بتواند با مدارکی که در دست دارد سوء استفاده کارفرما از سفته را اثبات کند دادگاه برای کارفرما مجازات‌های مختلفی در نظر می‌گیرد؛ در واقع هنگامی که سفته سفید امضا در اختیار کارفرما قرار می‌گیرد، این فرد حق هیچ گونه تصرفی در سفته ندارد. مثلاً اجازه خرج کردن، وصول کردن یا واگذاری این سند را به شخص دیگری ندارد، حتی در صورت مفقود شدن، کارفرما باید جوابگو باشد و مجازات شامل حال او می‌شود.
سخن پایانی
در این مطلب به بررسی کامل موضوع شکایت از کارفرما بابت سفته پرداختیم. در صورت داشتن هرگونه سوال در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت پاسخگوی شما باشیم. همچنین اگر نیاز به مشاور در زمینه قانون کار و بیمه تامین اجتماعی دارید با مرکز صبا مشاور تماس حاصل فرمایید.
