افتادن در بستر بیماری مشکلی است که ممکن است همه ما در طول دوران کاری خود با آن مواجه شویم. مرخصی استعلاجی و شرایط مرخصی استعلاجی در بیمه تامین اجتماعی برای بعضی افراد مبهم و غیرشفاف می‌باشد. آشنایی با این قوانین روند انجام کارها را تسریع کرده و شما را برای دریافت حق و حقوق خود راهنمایی می‌کند.
مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی و شرایط استفاده از آن، نحوه پیگیری جهت دریافت غرامت و مراحلی که باید طی شود، در صورت عدم آشنایی ممکن است برای افراد گیج کننده بوده و رنج و درد بیماری را بیشتر کند. در صورت آشنایی با قوانین و مراحل پیگیری مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی این روند برایتان ساده‌تر خواهد شد. در حال حاضر قوانین مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی به‌روزرسانی شده و برای مشمولان منافع بیشتری در نظر گرفته شده است.
مرخصی استعلاجی چیست؟ چند روز است؟
هرگاه فردی به دلیل آسیب‌دیدگی ناشی از کار، انواع تصادفات، بیماری‌های جسمی و روانی شرایط ادامه کار کردن را به طور موقت نداشته باشد می‌تواند از مرخصی استعلاجی همراه با حقوق استفاده کند. طبق قوانین موجود، برای افرادی که خدمات توانبخشی دریافت می‌کنند و یا به طور موقت بستری می‌باشند، تحت شرایطی خاص مبلغی به عنوان حقوق و مزایای دوران مرخصی استعلاجی در نظر گرفته می‌شود. همچنین مرخصی که برای بارداری در نظر گرفته می‌شود، جز مرخصی استعلاجی است. در حال حاضر در قانون کار مرخصی استعلاجی ۳ روز می‌باشد و در صورتی که فرد نیازمند بستری باشد، به او حقوق تعلق گرفته و جز سابقه کاری و بازنشستگی فرد خواهد بود. فرد بسته به شرایط خود می تواند بدون محدویت از این مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی استفاده کند. این حقوق در نظر گرفته شده برای مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی توسط خود سازمان تامین اجتماعی پرداخت شده و برعهده کارفرما نمی‌باشد. البته پرداخت مبالغی که در لیست بیمه جز حق کسر بیمه نباشند، بر عهده خود کارفرما خواهد بود. توجه کنید که ۷۵ درصد حقوق پرداختی برای مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی توسط خود سازمان پرداخت می‌شود اما در صورتیکه حادثه ایجاد شده در سر کار اتفاق افتاده باشد، ۱۰۰ درصد حقوق دوران مرخصی استعلاجی باید توسط خود کارفرما پرداخت گردد.
همچنین مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی برخلاف انواع دیگر مرخصی‌ها نیازی به تأیید از طرف کارفرما ندارد. تمامی افراد بیمه شده که تحت پوشش تامین اجتماعی باشند حق استفاده از مزایای مرخصی استعلاجی را دارند اما اگر سازمانی بر اساس قوانین خاص خود پرداخت حق و حقوق دوران مرخصی استعلاجی را برعهده گرفته باشد، دیگر مسؤلیت پرداخت مزایای دوران استعلاجی برعهده سازمان تامین اجتماعی نخواهد بود.
شرایط مرخصی استعلاجی چگونه است؟
برای بهره‌مندی از حقوق و مزایای دوران مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی شرایط خاصی وجود دارد که به شرح زیر است:
- تجویز مرخصی استعلاجی و شرح کامل و دقیق بیماری فرد بیمه شده توسط پزشک.
- داشتن بیمه و گواهی اشتغال به کار در زمان بیماری
- فرد در طی دوران مرخصی استعلاجی خود دستمزد و حقوق ثابتی نداشته باشد و از کارفرما خود بابت مدت مرخصی پولی دریافت نکرده باشد.
- فرد بیمه شده نباید اخراجی، باز خرید شده و از کار افتاده باشد.
- فرد بیمه شده بر اثر حوادث ناشی از کار و یا غیر کاری بر اساس تأییدیه پزشک معالج تحت درمان باشد. لازم به ذکر است که حوادث ناشی از کار شامل وظایفی است که فرد در طی اشتغال به کار مربوطه با آن درگیر شده است و دچار آسیب‌دیدگی شده است.
- اگر فرد بیمه شده با وجود ناتوانی و بیماری، در بیمارستان بستری نشده باشد، غرامت دستمزد از روز چهارم برای او محاسبه می‌شود اما در صورتی که بیمه شده بر اثر حوادث ناشی از کار دچار ناتوانی شده باشد پرداخت غرامت از همان روز اول برای وی محاسبه می‌شود.
- برای انجام جراحی‌های زیبایی حقوق مرخصی استعلاجی در نظر گرفته نمی‌شود.
نحوه ثبت مرخصی استعلاجی و دریافت غرامت
به دلیل اینکه بیماری و ناتوانی در هر دوره‌ای از زندگی ممکن است رخ دهد و طول مدت آن نیز متغیر است، در هر زمانی می‌توان با استفاده از مدارک خاصی درخواست مرخصی استعلاجی را به کارفرما ارائه کرد. متقاضیان جهت ثبت درخواست مرخصی استعلاجی خود می‌توانند به صورت حضوری و یا غیرحضوری اقدام کنند. به منظور تسهیل روند ثبت درخواست می‌توان از طریق سایت تامین اجتماعی به آدرس eservices.tamin.ir مراجعه کنند و پس از ورود به صفحه شخصی خود از بخش بیمه‌شدگان، حمایت‌های کوتاه مدت را انتخاب کرده و گزینه درخواست غرامت را انتخاب کنید. سپس فرم مربوط به درخواست غرامت را پر کرده و ثبت بزنید، در صورتی که مشمول دریافت غرامت باشید، از طرف سازمان تامین اجتماعی مبلغ مربوطه پرداخت خواهد شد. لازم به ذکر است که داشتن دفترچه بیمه و گواهی پزشکی برای درخواست مرخصی استعلاجی الزامی است.
حقوق در دوران استعلاجی
فردی که برای کار به کارفرما مراجعه می‌کند، قردادی بین آن‌ها وجود دارد که کارگر در صورت انجام کار حقوق دریافت کند. در صورتی که مشکل و ناتوانی برای کارگر به وجود بیاید، کارفرما وظیفه‌ای در قبال پرداخت حقوق او ندارد. در این شرایط قوانین مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی به کمک کارگران می‌آید و در صورتی که مشمول دریافت حقوق باشند، برای تامین زندگی وی مبلغی پرداخت خواهد شد و ایت مبلغ برای هر فرد بسته به شرایط وی متفاوت خواهد بود.
- بیمه شده‌ای که فرزند، همسر و یا پدر و مادر تحت تکفل او هستند به میزان سه چهارم حقوق روزانه خود، حقوق مرخصی استعلاجی دریافت می‌کند.
- در صورتی که فرزند، همسر و پدر و مادر تحت تکفل فرد بیمه شده نباشند، به میزان دو سوم آخرین حقوق روزانه، حقوق مرخصی استعلاجی پرداخت می‌شود.
- برای بیمه‌شدگانی که تحت تکفل کسی نیستند و با هزینه خدمات درمانی در بیمارستان بستری می‌شوند، به میزان یک دوم اخرین حقوق روزانه خود، حقوق مرخصی استعلاجی دریافت می‌کنند.
تعداد دفعات استفاده از مرخصی استعلاجی چقدر است؟
بسته به شرایط فرد تا هر زمانی که فرد توانایی برگشت به کار خود را نداشته باشد و فرد از کارافتاده نباشد، پرداختی حقوق و مزایای مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی ادامه خواهد داشت.
مرخصی استعلاجی به چه مواردی تعلق می‌گیرد؟ آیا باید به تأیید شخص و یا اشخاص خاصی برسد؟
علاوه بر افراد شاغل، سازمان تامین اجتماعی برای سربازان مجروح، بیمار و جانباز هم مرخصی استعلاجی در نظر گرفته است. قانون مرخصی استعلاجی در بیمه تامین اجتماعی برای سربازان مجرد ۱۲ روز و برای سربازان متأهل یک ماه است. این مدت جز خدمت سربازی محسوب می‌شود اما در صورتی که به مرخصی بیشتری نیاز باشد، به مدت خدمت سربازی اضافه می‌شود.
برای خانم‌های باردار شاغل، قانون مرخصی استعلاجی در بیمه تامین اجتماعی به شرح زیر است:
به طور کلی برای خانم‌های باردار۹ ماه مرخصی در نظر گرفته شده است که به دو بخش تقسیم می‌شود، زنان باردار شاغل به مدت ۶ ماه مرخصی استعلاجی همراه با حقوق و مزایا قبل از زایمان و۳ ماه مرخصی استعلاجی با حقوق بعد از زایمان خواهند داشت. برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره پیشنهاد می‌کنیم مقاله مرخصی زایمان را مطالعه فرمایید.
برای جانبازان انقلاب اسلامی طبق شرایط خاصی مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی با شرایط خاصی در نظر گرفته شده است که شامل:.
- غرامت دستمزد برابر با صد در صد متوسط دستمزد او خواهد بود به شرطی که از حداقل میزان حقوق در دوران بیماری کمتر نباشد.
- غرامت دستمزد برای افراد بیمه شده‌ای که جراحت و ناتوانی آن‌ها به دلیل همکاری با نیروهای مسلح بوده، برابر با صد در صد آخرین دستمزد است.
- در صورتی که برای فرد بیمه شده به دلیل کمبود تخت بیمارستانی، مداوای سرپایی صورت گیرد باز هم مشمول دریافت غرامت هستند.
- در مراجعات اورژانسی، سه روز اول از حقوق و مزایا کسر نمی‌شود.
شرایط مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی در صورتی که تعداد روزهای مرخصی استعلاجی بیشتر از ۳ روز باشد به صورت زیر است:
- اگر تعداد روزهایی که فرد مرخصی استعلاجی دارد بیشتر از ۷ روز در هر نوبت نشود و یا در طول کل سال ۱۵ روز و کمتر باشد، تأییدیه پزشک معالج کافی است.
- در صورتی که تعداد روزهای مرخصی استعلاجی بیشتر از ۱۵ روز و کمتر از ۶۰ روز در سال باشد، تأییدیه پزشک معتمد تامین اجتماعی لازم است.
- در صورتی که فرد نیازمند بیش از ۶۰ روز مرخصی استعلاجی در سال باشد، باید شورای پزشکی تأمین اجتماعی آن را تأیید کند.
مدت زمان نهایی جهت پرداخت حقوق و مزایای دوران مرخصی استعلاجی بسته به شرایط متفاوت خواهد بود و برای همه افراد نمی‌توان مدت مشخصی را در نظر گرفت؛ بلکه روند پیشرفت مربوط به مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی و پرداخت مزایای آن را می‌توان از شعب مربوطه پیگیری کرد.
جمع بندی
مرخصی استعلاجی بیمه تامین اجتماعی به منظور کاهش بار روانی و رهایی فرد شاغل از دغدغه‌های مالی در نظر گرفته شده است تا فرد و خانواده وی در طی دوران بیماری بتوانند با استفاده از مبلغ پرداخت شده هزینه‌های زندگی خود را تامین کنند. در صورت نیاز به مشاوره در زمینه قوانین بیمه تامین اجتماعی و قانون کار با مرکز صبا مشاور از طریق شماره تماس‌های موجود در سایت ارتباط برقرار کنید.
